Indijski nacionalni vođa Mohandas Karamčand Gandi (1869-1948), nazvan Mahatma (velika duša), predvodnik borbe za oslobođenje Indije od britanske kolonijalne vlasti, otac moderne Indije, rođen je na današnji dan 1869. godine.
Gandi je završio prava u Engleskoj 1891, od 1893. do 1914. u Južnoj Africi je predvodio tamošnje Induse, a od 1919. pokret za nezavisnost Indije.
Doktrina gandizma, koju je usvojio Indijski nacionalni kongres, partija na čelu borbe za nezavisnost, manifestovala se u pasivnom otporu.
Gandi je asketski živio i često je štrajkovao glađu, što se pokazalo kao oružje pred kojim je britanska uprava bila nemoćna. Stekao je ogroman ugled ne samo u Indiji.
Pola godine poslije sticanja nezavisnosti Indije u Nju Delhiju ga je 30. januara 1948. ubio Naturam Godse, fanatik iz sekte “Hindu Mahasabha,” koja se protivila politici stišavanja antagonizama između hindusa i muslimana.
Na Gandijevu filozofiju i njegovu ideju “ahimse” /koncept nenasilja/ uticali su Bhagavad Gita i hinduistička vjerovanja, kao i praksa religije đainizma.
Na Gandija je snažno uticao i Henri Dejvid Toro sa idejama o građanskoj neposlušnosti i neplaćanju poreza, iznijetih u eseju “Otpor civilnoj vladi”.
Nalazeći sličnosti između robovlasničke Amerike 19. vijeka i Južne Afrike, Gandi 1907. godine objavljuje esej pod nazivom “Građanska neposlušnost”.
Na Gandija su uticaj imali i nenasilni slobodarski i prosvetiteljski principi Lava Nikolajeviča Tolstoja, sa kojim je imao prepisku dok je bio na studijama u Južnoj Africi.
Koncept nenasilja /ahimsa/ postoji dugo u indijskoj religijskoj misli i imao je mnoga oživljavanja sa hinduističkim, budističkim i đainističkim kontekstom.
Komentari